Bệnh tiểu đường là một căn bệnh mang đến nhiều biến chứng hết sức nguy hiểm và đang gia tăng tốc độ chóng mặt tại Việt Nam. Nhưng nếu phát hiện sớm bệnh tiểu đường thì việc khống chế bệnh là hoàn toàn nằm trong tầm tay. Vậy:

Dấu hiệu (triệu chứng) của bệnh tiểu đường là gì?

Bệnh tiểu đường có bao nhiêu giai đoạn và mỗi giai đoạn sẽ có các triệu chứng như thế nào?

TIỂU ĐƯỜNG VÀ CÁC GIAI ĐOẠN PHÁT TRIỂN CỦA BỆNH?

Khái niệm bệnh tiểu đường và các dạng bệnh tiểu đường:

Bệnh tiểu đường (bệnh đái tháo đường) là bệnh được gây ra do tăng lượng đường glucose trong máu kéo dài (mãn tính). Cơ chế sinh bệnh là do cơ thể bị thiếu hụt insulin hoặc cơ thể đề kháng với insulin, dẫn đến rối loạn chuyển hóa đường trong máu. (Insulin là do tuyến tụy sinh ra và có chức năng giúp tế bào hấp thụ đường glucose trong máu.
Nói một cách nôm na thì bệnh tiểu đường là bệnh mà tăng hàm lượng đường glucose trong máu (tức là tăng chỉ số đường huyết trong máu) trong thời gian dài. Và từ việc lượng đường trong máu cao sẽ gây nhiễm độc đến hầu hết các cơ quan của cơ thể, đặc biệt: gan, thận, hệ tim mạch, thần kinh, hệ miễn dịch, mắt…
Bệnh tiểu đường có 3 dạng: tiểu đường type 1, tiểu đường type 2, và tiểu đường type 3 (tiểu đường thai kỳ). Trong đó, tiểu đường type 3 sẽ kết thúc ngay vào khi chấm dứt thai kỳ (sinh con) do đo, không chia thành các giai đoạn. Tiều đường type 1 chỉ chiếm khoảng 10% người mắc bệnh, 90% bệnh nhân sẽ rơi vào tiểu đường type 2.

Các giai đoạn của bệnh tiểu đường:

Bệnh tiểu đường type 1 và tiểu đường type 2 sẽ được chia thành 4 giai đoạn:

– Tiền tiều đường: Tiền tiểu đường (hay tiền đái tháo đường) là khi lượng đường trong máu cao hơn bình thường, nhưng chưa đủ cao để trở thành bệnh tiểu đường. Nhưng tiền tiểu đường nếu không điều trị mà vẫn để kéo dài tình trạng thì gần như chắc chắn sẽ chuyển thành bệnh tiểu đương.
– Chính thức mắc bệnh tiểu đường: lúc này chỉ số đường huyết đã cao và đã hình thành bệnh tiểu đường mãn tính (không thể chữa khỏi hoàn toàn)
– Tiểu đường đã phát sinh biến chứng: Đây là giai đoạn mà bệnh tiểu đường đã phát sinh các biến chứng của nó bao gồm: Bệnh về tim mạch và huyết áp, bệnh thần kinh, bệnh lý về gan, thận, hệ tiêu hóa, suy giảm chức năng miến dịch, lở loét đặc biệt là chân, giảm thị lực hoặc mù hẳn….
– Tiểu đường giai đoạn cuối: Lúc này người mắc bệnh tiểu đường gần như đã mắc hầu hết các biến chứng của bệnh tiểu đường, đồng thời mức độ nghiệm trọng của biến chứng là nặng. Bệnh nhân gần như phải đối mặt với cái chết, việc điều trị chỉ có tác dụng kéo dài tuổi thọ.

DẤU HIỆU CỦA BỆNH TIỂU ĐƯỜNG THEO CÁC GIAI ĐOẠN

1. DẤU HIỆU CỦA BỆNH TIỂU ĐƯỜNG GIAI ĐOẠN “TIỀN TIỂU ĐƯỜNG”

Tiền tiểu đường chưa gọi là bệnh tiểu đường, lúc này chỉ số đường huyết có tăng và kéo dài nhưng vẫn chưa tăng cao. Nếu không điều trị thì chắc chắn sẽ chuyển thành bệnh tiểu đường. Nhưng nếu điều trị triệt để thì có thể chữa khỏi hoàn toàn. Bệnh tiểu đường đường “ngăn ngừa từ trong trứng nước”.

Sau đây là các dấu hiệu giai đoạn tiền tiều đường:

Các biểu hiện (triệu chứng) giai đoạn tiền tiểu đường có thể bao gồm (theo hiệp hội tiểu đường Hoa Kỳ):
• Mệt mỏi vô cớ
• Buồn bực chân tay
• Tay chân ngứa ran
• Khô và ngứa trên da
• Da tối màu ở các vùng có nếp gấp (sau gáy, nách, khuỷu tay, đầu gối.…)
• Vết thương chậm lành
• Dễ bị nhiễm trùng: Nhiễm trùng răng miệng, nhiễm trùng âm đạo, nhiễm trùng đường tiểu, nhiễm trùng da…
• Hễ ăn no là buồn ngủ
• Cơ thể biến thành hình quả táo: vòng bụng dày, phần vai và chân nhỏ nhưng phần eo và mông to. Những người có thân hình quả táo thường có nhiều mỡ bụng, mỡ nội tạng nhiều rất dễ dẫn đến các bệnh liên quan đến cao huyết áp và tim mạch.

Nếu chúng ta có các dấu hiệu này thì có thể đưa vào dạng nghi ngờ tiểu đường giai đoạn tiền tiều đường và lúc này cần làm xét nghiệm đường huyết. Theo Ths.Bs Nguyễn Thị Thúy Hằng hiện là ủy viên ban chấp hành hội Nội tiết Hà Nội, Trưởng khoa Khám bệnh, Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn cho biết:
“Tiền tiểu đường thì chỉ số đường huyết lúc đói từ 5.9 – 6.9 mmol/l. Lúc này, bác sĩ sẽ làm thêm 1 xét nghiệm nữa: cho uống đường, sau 2 tiếng thử lại, nếu mà vẫn dưới 11 mmol/l là tiền tiểu đường, còn trên 11 mmol/l là tiểu đường thực sự.”

CÁC DẤU HIỆU (TRIỆU CHỨNG) BỆNH TIỂU ĐƯỜNG:

Mệt mỏi, ể oải, thiếu sức sống mà không rõ nguyên nhân

Nếu đã mắc bệnh tiểu đường thì chắc chắn bạn sẽ thường xuyên cảm thấy mệt mỏi, lừ đù, thiếu sinh khí một cách khó hiểu.
Bệnh tiều đường là do đường glucose không được đưa đến các tế bào, tế bào không đủ lượng glucose sẽ không thể tạo ra năng lường cần thiết cho cơ thể nên chắc chắn đã mắc bệnh tiểu đường thì sẽ thường xuyên cảm thấy mệt mỏi, lừ đừ mà không cần lý do.
Nhưng! mệt mỏi có thể là một triệu chứng của các bệnh lý khác, thậm chí là do lối sống của bạn (như chế độ ăn uống nhiều carb, tiêu thụ quá nhiều caffein, lão hóa…). Tuy nhiên nếu nó kết hợp với các triệu chứng khác trong danh sách này, cũng có thể đó là một dấu hiệu cảnh báo bệnh tiểu đường.

Thường xuyên khát nước và đi tiểu liên tục, đi tiểu lắt nhắt

Triệu chứng (dấu hiệu) phổ biến nhất của bệnh tiểu đường là thường xuyên khát nước (tăng khát – polydipsia) và đi tiểu thường xuyên (polyuria). Nguyên nhân thận của bạn không thể hấp thụ được lượng đường dư thừa. Thay vào đó, nó tích tụ trong nước tiểu và làm cho các mô bị mất nước. Từ đó khiến bạn đi tiểu nhiều hơn, cơ thể mất nước nên thường xuyên khát.
Người bình thường đi tiểu trung bình là 6-7 lần/ngày. Nếu bạn đi tiểu trên 10 lần/1 ngày hoặc hơn nữa thì có thể bạn đang mắc bệnh tiểu đường. Bệnh càng nặng thì triệu chứng các rõ, đi tiều càng nhiều lần.

Giảm thị lực (mờ mắt) là triệu chứng gần như xuất hiện ở bệnh tiểu đường

Triệu chứng mờ mắt do bệnh tiểu đường cũng có thể thay đổi và cải thiện nếu như lượng đường trong máu được điều trị ổn định.
Nguyên nhân dẫn đến hiện tượng này là do sự dịch chuyển chất lỏng, khiến tròng mắt của mắt bạn sưng lên và thay đổi hình dạng. Điều này làm ảnh hưởng đến khả năng tập trung của bạn nên mọi thứ bắt đầu trông mờ đi.

Vết thương lâu lành, đặc biệt là ở chân

Nếu như bạn không may có một vết thương nào đó mà lâu lành rất có thể bạn đang phải đối mặt với nguy cơ bị bệnh tiểu đường và đây là dấu hiệu cảnh báo. Đường trong máu không những làm tăng chứng viêm trong các vết cắt và vết loét mà còn khiến tuần hoàn máu kém, máu khó di chuyển và sửa chữa những vùng da bị tổn thương.
Đặc biệt: Nếu chân bạn bị lỡ loét mà còn các triệu chứng khác của bệnh tiểu đường thì có thể bạn đã mắc tiểu đường khá nghiêm trọng.

Hay đói, mới ăn xong nhưng vẫn có cảm giác đói

Đói quá mức (polyphagia), cùng với sự khát nước và đi tiểu nhiều lần, tạo thành 3 dấu hiệu điển hình của bệnh tiểu đường.
Nếu cơ thể của bạn không sản xuất đủ insulin hoặc không đáp ứng insulin theo cách bình thường, nó không thể chuyển đổi thực phẩm thành glucose để tạo ra năng lượng cho các tế bào. Đó là nguyên nhân bạn vẫn cảm thấy đói dù đã ăn uống đầy đủ. Thực tế, việc ăn uống chỉ khiến cho lượng đường trong máu cao hơn mà thôi.

Giảm cân nhanh hoặc tăng cân nhanh không rõ nguyên nhân cũng có thể là dấu hiệu bệnh tiểu đường

Nếu bạn không thực hiện bất kì chế độ ăn kiêng hay tập thể dục nào nhưng cân nặng vẫn sụt giảm không kiểm soát, hãy cẩn trọng, có thể bạn đang mắc bệnh tiểu đường. Nguyên nhân là do cơ thể bạn không thể sử dụng glucose như một nguồn năng nên nó sẽ bắt đầu đốt chất béo từ đó làm cho cân nặng giảm đi. Mất nước cũng khiến bạn giảm cân đột ngột vì cơ thể của bạn sử dụng tất cả các chất lỏng có sẵn để sản xuất nước tiểu.

Da sạm đi

Da bị tối màu đi là một tình trạng mà có một số vùng da bị sạm và xỉn màu hơn các vùng da khác. Sự thay đổi về màu da thường xuất hiện ở những vùng da bị có nếp nhăn hoặc nếp gấp, chẳng hạn như trên cổ, nách, háng, bên trong khuỷu tay, phía sau đầu gối hay trên các ngón tay.

Thường xuyên ngứa da cũng là một dấu hiệu chắc chắn xuất hiện khi mắc bệnh tiểu đường.

Khi lượng đường dư thừa được bài tiết vào nước tiểu, nó sẽ lấy theo chất lỏng từ các mô khác của bạn, trong đó có da – cơ quan lớn nhất của cơ thể. Da khô khiến bạn ngứa ngáy, những vết xước khô có thể dẫn đến nứt trên da, thậm chí dẫn đến nhiều bệnh lý khác nhau.

Tê hoặc đau nhói ở tay hoặc chân

Lượng đường trong máu cao dẫn đến máu lưu thông máu kém, làm tổn thương thần kinh.
Nếu như bạn xuất hiện các triệu chứng như tê tê, ngứa ran, hoặc đau ở bàn tay hoặc bàn chân (hoặc ngón tay, ngón chân) rất có thể đó là một dấu hiệu khác của bệnh tiểu đường. Như đã đề cập ở trên, lượng đường trong máu cao dẫn đến tình trạng lưu thông máu kém, do đó dẫn tới tổn thương thần kinh. Tay và chân, là những bộ phận cơ thể xa nhất từ trái tim nên bị đau đầu tiên.

DẤU HIỆU CỦA BỆNH TIỂU ĐƯỜNG ĐÃ DẪN ĐẾN BIẾN CHỨNG

Bệnh tiểu đường có thể gây ảnh hưởng đến rất nhiều các cơ quan trên cơ thể, trong đó ảnh hưởng nặng nền nhất là: thận, hệ tim mạch, hệ tiêu hóa, hệ miễn dịch, thị lực, hệ thần kinh. Và do đó, bệnh tiểu đường khi đã biến chứng sẽ xuất hiện triệu chứng có thể có của các bệnh:
– Giảm thị lực nghiêm trọng,
– Huyết áp không ổn định,
– Lỡ loét nhiều nơi đặc biệt là ở chân (chân xuất hiện các tổn thương có thể dẫn đến hoại tử cục bộ hoặc hoại tử buộc phải đoạn chân)
– Các dấu hiệu của bệnh suy thận
– Cholestorol cao nghiêm trọng
– Đột quỵ

DẤU HIỆU (TRIỆU CHỨNG) CỦA BỆNH TIỂU ĐƯỜNG GIAI ĐOẠN CUỐI

Lúc này người bệnh gần như xuất hiện nhiều các biến chứng từ: gan, thận, hệ tiêu hóa, hệ miễn dịch, mắt mờ nghiêm trọng, thường xuyên bị rối loạn huyết áp, sụt cân nghiêm trọng, cơ thể suy nhược nghiêm trọng… Các triệu chứng này xuất hiện liên tục và cùng lúc nhiều dấu hiệu.
Có thể nói lúc này bệnh nhân đã đối diện với cái chết hiện hữu, vấn đề chữa trị chỉ mang tính kéo dài tuổi thọ, hạn chế đau đớn.