Chắc chắn một phần rất lớn người Việt Nam đang mắc bệnh tăng men gan (men gan cao) và hoặc là đã được phát hiện hoặc là chưa. Nhưng hầu hết đều có chung một tâm lý “Tăng men gan là bình thường, không nguy hiểm”.
Và chúng tôi xin khẳng định, đây là suy nghĩ đã đẩy hàng chục ngàn người Việt Nam đến cái chết.
Vậy tăng men gan là gì và nó nguy hiểm như thế nào?
TĂNG MEN GAN (MEN GAN CAO) LÀ GÌ?
Men gan là gì? Vai trò của men gan?
Men gan là một chất men (là một dạng enzym) có trong tế bào gan gọi là alanine aminotransferases (viết tắt là ALT), có thể hiểu đơn giãn nó là một thành thành phần của tế bào gan. Men gan trong tế bào gan gồm có 4 loại: AST, ALT, GGT, ALB. Khi các tế bào gan bị tổn thương, bị phá vỡ cấu trúc thì men gan sẽ theo các vi mạch màu và hòa vào trong máu.
Cũng như các loại tế bào khác trong có thể, tế bào gan cũng có quá trình mất đi và sản sinh ra tế bào mới và quá trình đó sẽ phóng thích một lượng men gan vào máu và do đó luôn có một lượng men gan nhất định trong máu. Khi lượng men gan ở mức bình thường (gan khỏe mạnh) thì khi xét nghiệm men các các chỉ số men gan sẽ như sau:
| Chỉ số men gan | Chỉ số tiêu chuẩn – men gan bình thường (đơn vụ: UI/L) |
| ALT | 20-40 |
| AST | 20-40 |
| GGT | 20-40 |
| ALP | 30-110 |
| Lưu ý: trong 4 chỉ số trên thì 2 chỉ số ALT và AST sẽ phản ánh chính tình hình của gan | |
Vai trò của men gan là gì?
Men gan đóng một vai trò vô cùng quan trọng trong cuộc sống của mỗi con người, nó nằm trong tế bào gan và tham gia vào mọi chức năng của gan. Gan là cơ quan đóng vai trò thải độc của cơ thể, và men gan đóng vai trò quan trọng đối với sự thải độc của toàn cơ thể.
Tăng men gan (hay men gan cao) là gì?
Tăng men gan là hiện tượng lượng men gan tăng ở trong máu, điều đó có nghĩa là có sự gia tăng bất thường về lượng tế bào gan bị tổn thương hoặc phá hủy. Có nhiều nguyên nhân có thể dẫn đến việc gan bị tổn thương: viêm gan cấp tính, viêm gan mạn tính, ngộ độc tế bào gan, gan nhiễm mỡ độ 1, gan nhiễm mỡ độ 2, gan bị nóng, xơ gan, gan nhiễm ký sinh trùng, gan quá tải….
Như vậy: men gan cao là dấu hiệu cho thấy lá gan của bạn đang thực sự có vấn đề, gan đang bị tổn thương.
Phân loại các trường hợp men gan cao:
Chúng ta có thể chia tình trạng men gan cao theo 4 trường hợp:
| Các mức độ tăng men gan | So với chỉ số men gan bình thường |
| Tăng men gan nhẹ | Tăng gấp 2 lầnn trở xuống |
| Tăng men gan trung bình | Tăng 2 -5 lần |
| Tăng men gan nặng | Tăng trên 5 lần |
| 2 chỉ số ALT và AST là yếu tố chính được xem xét. | |
TĂNG MEN GAN (MEN GAN CAO) CÓ NGUY HIỂM HAY KHÔNG?
Men gan cao đồng nghĩa với việc gan của bạn đang bị tổn thương, men gan càng cao thì tổn thương gan càng lớn. Nói cách khác, chỉ số men gan cao là sự cảnh báo về hiện tượng gan tổn thương và có thể gan chúng ta đang mắc một trong các chứng bệnh gan nguy hiểm:
Men gan cao nhiều khả năng bạn đang mắc viêm gan do virus
Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO) quy định có 5 loại virus gây viêm gan là A, B, C, D, E. Đặc biệt virus viêm gan B, hiện trên thế giới có khoảng 2 tỷ người nhiễm bệnh. Tại Việt Nam số người bị viêm gan chiếm khoảng 20% dân số.
Nhưng điều nguy hiểm nhất là phần lớn trong số đó không hề biết mà vẫn hoàn toàn chủ quan. Đó cũng là lý do Việt Nam có số lượng người tử vong vì các bệnh liên quan đến viêm gan cao nhất thế giới.
Thực tế, mỗi năm Việt Nam có 24.000 người tử vong do ung thư gan, trong đó 80% đến từ nguyên nhân vêm gan mãn tính.
Men gan cao tăng men gan là gì nguy hiểm không
Tăng men gan cũng có thể do gan chúng ta nhiễm ký sinh trùng gây tổn thương gan
Với việc ăn uống kém vệ sinh, chúng ta hoàn toàn có thể bị nhiễm một số loại ký sinh trùng nguy hiểm, trong đó sán lá gan là phổ biến và có khả năng phá hủy gan mạnh. Sán lá gan khi xâm nhập vào cơ thể sẽ kích thích sự tăng sinh mô liên kết xơ trở thành bệnh sán lá gan, nó có thể gây tăng huyết áp tĩnh mạch, tạo thành bệnh xơ gan do sán.
Men gan cao do các bệnh lý đường mật
Đây là một trong những “thủ phạm” khiến men gan tăng cao. Các bệnh lý ở đường mật như viêm đường mật, viêm túi mật, sỏi mật, sỏi mật trong gan… sẽ làm tổn thương gan và làm tăng men gan.
Men gan cao cũng có thể là lời cảnh báo cơ thể đang mắc các bệnh truyền nhiễm: sởi, nhiễm trùng máu, sốt rét, sốt xuất huyết, viêm gan tự miễn, đái tháo đường, béo phì… Tùy mức độ nặng nhẹ sẽ gây tăng men gan âm thầm hay khởi phát đột ngột
Men gan tăng cũng có thể là dấu hiệu cơ thể bạn đã dung nạp quá nhiều độc tố gây hại đến toàn diện cơ thể.
Gan là cơ quan chịu trách nhiệm chính trong việc đào thải độc tố ra khỏi cơ thể. Nhưng khi lượng độc tố vượt ngưởng đào thải của gan sẽ làm cho gan bị tổn thương và tăng men gan. Vậy khi gan đào thải không hết, lượng độc tố đó sẽ đi đâu?
Lượng độc tố đó sẽ nhiễm thẳng vào gan và phá hủy gan, hoặc chuyển đến nhiều bộ phận khác của cơ thể và gây hại các bộ phận đó.
Men gan cao – suy giảm tuổi thọ và tăng tỷ lệ tử vong cao.
Men gan cao nghĩa là gan có bệnh hoặc sự bất thường trong hoạt động. Và không được điều trị sẽ dẫn đến viêm gan mạn tính, xơ gan, thậm chí gây ung thư gan, đồng thời giảm dần tuổi thọ, tăng tỷ lệ tử vong từ 21% đến 78% – theo báo Sức khỏe đời sống – Cơ quan ngôn luận của Bộ Y tế, đăng ngày 5/5/2018.
Lời cảnh bảo:
Một bộ phận rất lớn dân số Việt Nam đặc biệt là nam giới đang mắc chứng men gan cao (tăng men gan) dù đã được phát hiện hoặc hoàn toàn chưa được phát hiện. Nhưng tất cả đều có chung một tâm lý “men gan cao ai chẳng bị, có gì mà nguy hiểm”. Đó là suy nghĩ đã đẩy rất nhiều người Việt Nam đi đến cái chết do: viêm gan, xơ gan cấp, suy gan, xuất huyết tiêu hóa, tràn dịch ổ bụng, xơ gan cổ trướng và đặc biệt là ung thư gan…
Đã đến lúc Người Việt Nam nhìn đúng bản chất của tăng men gan và sự nguy hiểm của nó. Tăng men gan là nguy hiểm và mang nguy cơ suy giảm tuổi thọ, tử vong cao.